Sarkofag księżnej Elżbiety Marii powrócił do mauzoleum w bazylice mniejszej [ZDJĘCIA]

O księżnej i pracach związanych z renowacją opowiadał Krzysztof Burzyński z Fundacji Kachny, która opiekuje się mauzoleum i bazyliką mniejszą. Z zaproszenia skorzystało około 20 osób, które nie kryły zdziwienia jak wiele tajemnic i ciekawych historii kryje oleśnicki kościół zamkowy.

Prace trwały rok

Sześć podpór, na których spoczywa sarkofag księżnej Elżbiety, to pełnoplastyczne rzeźby pelikanów, wykonane, tak jak cały sarkofag ze stopu cyny z ołowiem. Rzeźby przedstawiają pelikany spoczywające w gnieździe wraz z pisklętami. Młode pisklęta karmione są krwią dorosłego pelikana, co jest popularnym symbolem najwyższego poświęcenia.

W kontekście sakralnym, to metafora ofiary Jezusa i symbol eucharystyczny, reprezentujący krew Chrystusa. W kontekście funeralnym, taka forma podpór sarkofagu zmarłej Księżnej, odnosi się najpewniej do symbolu macierzyńskiej miłości i poświęcenia. Na bokach długich skrzyni umieszczone są po trzy maszkarony, a na każdym boku krótkim jeden maszkaron. Maszkarony trzymają w paszczach okrągłe antaby. Na fasetach wieka znajdują się owalne tonda (po 3 na długich i po 1 na krótkich fasetach), otoczone wieńcami roślinnymi. W kaboszonach rytowane są inskrypcje biblijne z Księgi Psalmów i Ewangelii św. Jana.

Prace prowadzone były przez AT. Pracownię Konserwacji Zabytków w Tychach.

Kim była księżna Elżbieta?

Elżbieta Maria, urodzona 11 maja 1625 roku w Oleśnicy, była postacią wyjątkową w historii Śląska i dynastii Podiebradów. Jako jedyne dziecko księcia oleśnickiego Karola Fryderyka i Anny Zofii saskiej, została dziedziczką nie tylko majątku, ale także całego politycznego dziedzictwa dynastii, która rządziła księstwem oleśnickim od końca XV wieku.

1 maja 1647 roku Elżbieta Maria poślubiła w Oleśnicy księcia Sylwiusza Nemroda z dynastii Wirtembergów. Był to związek nie tylko małżeński, ale również polityczny – poprzez małżeństwo nastąpiło połączenie dwóch wpływowych rodów książęcych. Rok później, w 1648 roku, para otrzymała formalne nadanie księstwa oleśnickiego od cesarza, co oznaczało, że nowa linia książęca – Wirtembergowie – miała kontynuować rządy w regionie.

Matka i regentka

Elżbieta Maria i Sylwiusz Nemrod mieli siedmioro dzieci. Wśród nich byli:

• Karol (1650–1669) i Anna (1650–1669) – bliźnięta, zmarli młodo;
• Sylwiusz (1651–1697) – który przejął po matce część obowiązków;
• Krystian (1652–1704), Juliusz (1653–1684);
• Kunegunda (1655), zmarła w dzieciństwie;
• Sylwiusz (1660), również zmarły młodo

Po śmierci męża Elżbieta Maria przejęła rządy opiekuńcze nad małoletnimi synami. W czasach niepokoju i odbudowy po wojnie trzydziestoletniej, księżna wykazała się dużą rozwagą i odpowiedzialnością, utrzymując stabilność księstwa.

Ostatnia z Podiebradów

Choć jej potomkowie kontynuowali władzę jako książęta oleśniccy z rodu Wirtembergów, Elżbieta Maria była ostatnią przedstawicielką dynastii Podiebradów w linii dziedzicznej. Jej śmierć 17 marca 1686 roku w rodzinnym mieście zamknęła jeden z ważniejszych rozdziałów w historii tej części Śląska.

Elżbieta Maria zapisała się w dziejach jako silna kobieta swojej epoki – dziedziczka, matka, władczyni i regentka, która w trudnych czasach potrafiła zapewnić ciągłość władzy i ochronić interesy dynastii.

Gdzie jest grób Krystyny Szydłowieckiej?

Krzysztof Burzyński przyznał, że w planach Fundacji na ten rok jest odnalezienie grobu księżnej Krystyny Kachny Szydłowieckiej. – Przez wiele lat historycy uważali, że jej grób znajduje się w krycie Podiebradów, ale po jej otwarciu w latach 90. okazało się, że ani jej męża Jana Podiebrada, ani Krystyny tam nie ma. Dlatego odnalezienie jej grobu to dla Oleśnicy ogromna wartość – podkreślił.